Temiz Üretim Hakkında Gerçekler

Yanlış Bilinenler

• “Temiz üretim pahalıdır.” Çoğu aksiyon verimlilik projesidir: atık ısı geri kazanımı, kapalı devre su, LED/kompresör optimizasyonu gibi yatırımlar 12–24 ayda döner.

• “Sertifikalar sadece pazarlama içindir.” Doğru kurgu, müşteri kabul maliyetlerini düşürür ve ihalelerde kapı açar.

Somut gerçekler ve yapılabilir adımlar

1. Enerji: Hava kaçağı izleme + değişken devirli kompresörlerle %10–25 tasarruf. Atık ısıyla ön ısıtma kurarak kurutma hattında ciddi kazanç.

2. Su: Kapanmış devre yıkama ve yoğunlaştırılmış nozul kullanımıyla m³/ürün değerini düşürün. Online iletkenlik/pH sensörleri kimyasal dozajını dengeler.

3. Atık: Ürün/malzeme izlenebilirliğiyle hurda kök neden analizi yapın; “yeniden işleme” akışını standartlaştırın.

4. Kimyasallar: Envanter + ikame listesi oluşturun; yüksek riskli maddeler için alternatifler ve SDS dijital arşivi zorunlu olsun.

5. Veri ve raporlama: Sayaçları (elektrik, su, gaz) hat bazında toplayın; kWh/kg ve m³/kg KPI’larını haftalık yayınlayın.

6. Çalışan katılımı: Vardiya başı 5 dakikalık eko-briefing ve fikir ödülleri, davranışı kalıcı kılar.

Kontrol listesi (hızlı başlangıç)

• Enerji ve su sayaç haritası hazır mı?

• Kompresör/hava hattı kaçak turu haftalık mı?

• Atık ısı kaynakları ve geri kazanım noktaları listelendi mi?

• Kimyasal ikame planı ve SDS arşivi güncel mi?

• KPI’lar panoda canlı mı?